Druk towarzyszy ludziom od stuleci. Jego rozwój kształtował kulturę, gospodarkę i komunikację na całym świecie. Wśród wielu stosowanych współcześnie metod szczególne miejsce zajmuje technika druku płaskiego. Warto przyjrzeć się jej zasadzie działania oraz praktycznym możliwościom, jakie oferuje.

Czym jest technika druku płaskiego?

Technika druku płaskiego to metoda, w której powierzchnia matrycy jest całkowicie gładka – bez wypukłości i wgłębień. O tym, czy dany element zostanie pokryty pigmentem, decydują jedynie właściwości fizykochemiczne różnych fragmentów formy. Zastosowanie tej metody umożliwia uzyskanie precyzyjnych i powtarzalnych efektów.

Zasada działania techniki druku płaskiego

Sekret tej techniki tkwi w prostym zjawisku chemicznym, jakim jest odpychanie się tłuszczu i wody. Na powierzchni matrycy obszary przeznaczone do druku są hydrofobowe, dzięki czemu przyjmują jedynie farbę, a pozostałe przyciągają wodę i odrzucają pigment. W efekcie farba osadza się tam, gdzie powinna, a obraz zostaje przeniesiony na podłoże w sposób wierny i wyrazisty.

Rodzaje druku płaskiego

Z upływem lat wykształciły się dwie główne techniki druku płaskiego, dostosowane do odmiennych potrzeb. Każda z nich posiada własną specyfikę, zakres zastosowań i znaczenie w dziedzinie poligrafii.

• Litografia – to klasyczna metoda, w której obraz nanoszony jest na kamienną lub metalową płytkę przy użyciu specjalnego tuszu bądź tłustej kredki. Powierzchnię pokrywa się następnie roztworem gumy arabskiej i kwasu azotowego, sprawiającym, że niezamalowane fragmenty zostają uodpornione na zatłuszczenie farbą.
• Offset – tę odmianę bez wątpienia nazwać można jedną z najpopularniejszych technik poligraficznych na świecie. W odróżnieniu od litografii, obraz nie trafia bezpośrednio z formy na podłoże, lecz najpierw przenoszony jest na cylinder pokryty gumą, a dopiero później na ostateczny materiał. Dzięki tej metodzie pracować można z dużymi nakładami, przy zachowaniu bardzo wysokiej ostrości obrazu. Offset wykorzystuje się zwykle do produkcji książek, gazet i opakowań.

Zastosowanie druku płaskiego

Wszechstronność metod druku płaskiego oraz możliwość osiągania dużych nakładów w krótkim czasie (zwłaszcza za pomocą offsetu – nowocześniejszej i bardziej przemysłowej odmiany) sprawiają, że znajduje zastosowania w różnych dziedzinach:

• Produkcja książek i czasopism – dzięki dużej powtarzalności i szybkości całego procesu, możliwe jest tworzenie ogromnych nakładów przy zachowaniu wysokiej jakości obrazu. Druk płaski umożliwia także łączenie tekstu z ilustracjami, co w przypadku tych mediów jest niezwykle ważne.
• Materiały reklamowe – ulotki, broszury, katalogi i plakaty w większości przypadków powstają w technice offsetu. Zapewnia on nasycone kolory i wierne oraz wyraźne odwzorowanie fotografii, co w marketingu ma duże znaczenie.
• Opakowania – pudełka, etykiety. kartony i folie są nośnikiem wizerunku marki. Druk płaski pozwala na łączenie funkcjonalności i estetyki, dzięki możliwości tworzenia trwałego obrazu na różnych materiałach.
• Specjalistyczne zastosowania biurowe i techniczne – offset znajduje zastosowanie również w produkcji formularzy, map, wizytówek czy katalogów produktowych. Wysoka precyzja i stabilność procesu sprawiają, że technika ta nadaje się do realizacji projektów wymagających najbardziej szczegółowego odwzorowania.

Technika druku płaskiego – wady i zalety

Każda technika drukarska ma swoje mocne i słabe strony. Wybór odpowiedniej metody zależy od tego, jakie cele chce się osiągnąć. Nie inaczej jest w przypadku metody płaskiej – z jednej strony zapewnia ona wyjątkową szczegółowość i wydajność, ale z drugiej, wymaga odpowiednich warunków i nakładów finansowych. Zrozumienie atutów i ograniczeń techniki druku płaskiego pozwoli na lepszą ocenę, kiedy wykorzystanie tej metody jest najbardziej opłacalne i efektywne.